Tazminat, hukuka aykırı bir eylem sonucunda meydana gelen maddi veya manevi zarara karşılık olarak ödenen bedeldir.
a) Maddi Tazminat Davası
Hukuka aykırı bir eylem nedeniyle malvarlığında azalma meydana gelen kişinin bu zararının giderilmesini talep edebildiği dava türüdür.
b) Manevi Tazminat Davası
Hukuka aykırı bir fiil nedeniyle zarar görenin, kişilik değerlerinde iradesi dışında meydana gelen eksilme sebebiyle çekilen manevi üzüntülerin, ızdırap ve acıların dindirilmesi ve telafisi için açılan bir dava türüdür.
Bu dava türünde ağır bedensel zarar veya ölüm hâlinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir.
1.Ölüm Durumunda
•Cenaze giderleri,
•Ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ile çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar,
•Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıplar.
2. Bedensel Zarar Durumunda
•Tedavi giderleri,
•Kazanç kaybı,
•Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar,
•Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar.
3. Kişilik Hakkının Zedelenmesi Durumunda
Kişilik hakkının zedelenmesinden zarar gören, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat adı altında bir miktar para ödenmesini isteyebilir.
Hâkim, bu tazminatın ödenmesi yerine, diğer bir giderim biçimi kararlaştırabilir veya bu tazminata ekleyebilir; özellikle saldırıyı kınayan bir karar verebilir ve bu kararın yayımlanmasına hükmedebilir.
Hâkim, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirler. Tazminatın amacı kişinin uğradığı zararı gidermek olup; hükmedilen tazminat miktarı ile kişinin zenginleşmesi sağlanamaz.
Zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hâkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir.
Ayrıca zarara hafif kusuruyla sebep olan tazminat yükümlüsü, tazminatı ödediğinde yoksulluğa düşecek olur ve hakkaniyet de gerektirirse hâkim, tazminatı indirebilir.
Genel yetkili mahkeme davalı kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri asliye hukuk mahkemesidir. Ayrıca haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri asliye hukuk mahkemesinde de dava açabilirsiniz.
Tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl içinde ve her hâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yıl içinde yapılmalıdır.
Ancak, tazminat ceza kanunlarının daha uzun bir zamanaşımı öngördüğü cezayı gerektiren bir fiilden doğmuşsa, bu zamanaşımı uygulanır.
Adli Yardım Hakkında Bilgi İçin Tıklayınız.